Zəbt etmə və əmlak

Sözlərin tarixi bəzən insanın tarixi haqqında çox şey söyləyir. “Zəbt etmə^[1]İngilis dilində “seizure” sözü Azərbaycan dilində müəyyən kontekstlərdə fərqli sözlərlə ifadə olunur” buna yaxşı bir misaldır. İlkin olaraq “zəbt etmək” (seizure) sözü sahib olmanı ifadə edən hüquqi termin idi. “Zəbt” (seize) qanuni sahiblik demək idi və “ələ keçirmə” (seizing) və ya “tutma” (seisin) erkən İngilis dilində səssizcə fərəhlə hüquq sahibi olmağı ifadə edirdi. Ümumi qanuna görə “sənədə əsasən zəbt” (seizen in deed) faktiki sahib olmaq deməkdir və “qanunə əsasən tutma” (seizing in law) indiki sahiblik hüququnu ifadə edir.

İndi isə, əlbəttə ki, “zəbt” müsadirə etmək, əmlakı zorla ələ keçirmək deməkdir. Beləliklə, həmin söz öz mənasını əmlaka sahib olmaqdan zorla nəyisə müsadirə etməyə dəyişərək tamamilə əks məna ifadə etmişdir.

Bu ingilis sözünün mənasının dəyişilmə tarixi mürəkkəbdir, amma bizə əsasən bunu deyir: insanın “zəbt etmə”sini təqdir etməli olan bu qanun insanın əmlakını qarət etməyə başladı. İngiltərənin hökmdarları və padşahları çox vaxt insanı əmlak hüququndan qanunla məhrum etməyə çalışırdılar və “zəbt” qanunu müasir mənada zəbt etmək qanunu oldu. Beləliklə, sözün mənasında baş verən dəyişiklik bizə krallığın həyatında baş verən dəyişiklikdən xəbər verir.

Bu dəyişikliyin arxasında ruhani dəyişiklik dururdu. İntibah dövrü və onun humanizmi məsihçi məsuliyyətinin və qanununun köhnə mənasını elə məhv etdi ki, Hakimlər 21:25 nöqteyi-nəzərindən, Məsih insanların ürəklərində Padşah olmadığına görə “hər kəs öz gözündə doğru olanı edirdi.” Bunun nəticəsi də həyatın bütün sahələrində düzgünlüyün və möminliyin sürətlə azalması oldu və əxlaqi məhdudiyyətlərin yoxluğundan insanlar bir-birlərini istismar etməyə başladılar. Bunu etmək üçün məhkəmələri istifadə etmək hüququna malik olanlar digər insanların əmlakını müsadirə etməyə başladılar, bununla da, əmlakı ifadə edən olduqca qanuni termin müsadirə mənasını aldı.

Biz günbəgün bu cür vəziyyətə yaxınlaşırıq. Əmlak sahibi olmaq müsadirə vergilərinin, cinayətin və düşmənçiliyin hədəfi olmaq deməkdir. «Sülhsevənlər» olduğu iddia edilən insanlar getdikcə bombardmançı və qiyamçılara dönürlər. Məhəbbət dininə inandıqlarını iddia edən insanlar daha çox nifrət püskürürlər. Yaxşı sözlər şər məqsədlərin üstünü örtmək üçün istifadə olunur və əgər bu cərəyan belə davam edərsə sülh nə vaxtsa müharibə mənasını verəcək.

Heç bir islahatçı hərəkat bu şeyləri yalnız üzdən dəyişməkdən başqa bir şey olmayacaq. İnsanların ürəklərini yalnız Məsih dəyişə bilər və o insan Məsihin tam mülkiyyəti olmayınca Məsih onu idarə etməyəcək. Məsih sadəcə adamların etibar edə biləcəkləri vasitə və ya güc deyil, bizi Öz xüsusi mülkiyyəti bəyan edən və ələ keçirən mütləq Hökmdar və Padşahdır. Əgər biz Onunuqsa, Onun qanununa əməl etməli və Onun Padşahlığına xidmət etməliyik. Onda biz özümüzün deyilik, çünki İsa Məsih tərəfindən “çox baha qiymətə satın alınmışıq” (1 Kor. 6:20). O, bizi elə yaradıb ki, biz və bütün yaradılış Onun mülkiyyətiyik. Onun satın alması ilə biz daha çox Ona məxsusuq.

Əgər biz müasir mənada zəbt etmədə təqsirliyiksə, daha doğrusu, öz həyatımızı Məsihdən ayrı şəkildə yaşanmalı şəxsi əmlak kimi qəbul etmişiksə, onda Allaha aid olanı özümüz Onun əlindən aldığımız təqdirdə, dünyamızın bizim şəxsi mülkiyyətimizə hörmətlə yanaşmasını gözləyə bilərikmi? Biz özümüzü, öz evlərimizi, imanlı cəmiyyətlərimizi, məktəblərimizi, mülki hökuməti və bütün hər şeyi Padşah olan Allaha qaytaranda, bizə məxsus şəxsi mülkiyyətimizi Allah bizə qaytaracaq.

 

(Vaxtında Verilən Məsləhət, 3-cü Cilddən yenidən nəşr edilmişdir. [Vallecito, CA: Ross House Books, 2011], 23-25)

İngilis Dilində Mövcuddur: https://chalcedon.edu/magazine/seizure-and-property

---

R.C. Raşduni (R.J. Rushdoony) (1916-2001), aparıcı ilahiyyatçı, kilsə/dövlət mütəxəssisi və Müqəddəs Kitab qanunlarının cəmiyyətə tətbiqi ilə bağlı çoxsaylı əsərlərin müəllifi olmuşdur. 1965-ci ildə “Chalcedon” fondunun əsasını qoymuşdur. Onun Müqəddəs Kitab Qanununun Əsasları (1973), Müqəddəs Qanunun etibarlılığını Allahın hamı üçün itaət standartı kimi qəbul edən müasir teonomiya hərəkatına başladı. O, müasir məsihçi məktəbini və 20-ci əsrin ortalarından sonlarınadək evdə təhsil hərəkatlarını təşviq edən hesab edilir.